Çocuklarda Hipotiroidi nedir?
Hipotiroidi, tiroid bezinin yeterli tiroid hormonu üretmediği yada az üretildiği bir endokrin bozukluktur. Hipotiroidi, çocuklarda tiroid bezinin en sık görülen hastalığıdır ve çocukluk yaş grubunda sık görülmektedir. Öyle ki her 1250 çocuktan birinde hipotiroidi görülmektedir. Ancak ergenlik döneminde hipotiroidi sıklığı artmakta ve her 20-25 ergen çocuktan birinde hipotiroidi saptanmaktadır. Tiroid bezinde üretilen hormonlar, çocukluk döneminde normal büyüme ve gelişme ile kemik gelişimi ve metabolizmasını düzenlemek de dahil olmak üzere tüm vücut büyüme ve gelişimi için şarttır. Çocukta yeterince tiroid hormonu üretilemezse tüm vücut olumsuz etkilenir. Bu durumda büyüme yavaşlaması hatta durması, enerji azlığı, okul performansında azalma gibi bulgular saptanabilir.
Çocuklarda Hipotiroidinin Sebebi Nedir?
Çocuklarda ve gençlerde en sık görülen edinilmiş hipotiroidi nedeni Hashimoto tiroiditidir. Hashimoto tiroidinde bağışıklık sisteminin kendi tiroid bezine saldırısı sonucu tiroid bezinin hasarlanması söz konusudur. Bunun dışında çok değişik nedenlerden dolayı da çocuklarda hipotiroidi gelişebilir.
Çocuklarda Hipotiroidinin Bulguları Nedir?
Çocuklarda hipotiroidinin en sık bulgusu, boy uzamasının yavaşlaması veya durmasıdır. Bunun dışında küçük çocuklarda diş çıkarmanın geçikmesi, okul performansının azalması, yorgunluk, uyuşukluk, kabızlık, cilt kuruluğu gibi şikâyetler görülür. Büyük çocuklarda ise ergenlik geçikmesi, kaba ses, yavaş konuşma, kaba ve şiş yüz, saç dökülmesi, cilt kuruluğu, kilo alma, okul performansının azalması, yorgunluk, uyuşukluk, üşüme ve guatr gibi şikâyetler görülür.
Çocuklarda Hipotiroidinin Neden Çok Önemlidir?
Tiroid hormon üretiminin az ya da hiç olmaması anlamına gelen hipotiroidi hastalığında, tüm vücut etkilenir. Özellikle çok hassas dönemler olan bebeklik, çocukluk veya ergenlik yaşlarında hipotirodi gelişmesi, çocukları çok olumsuz etkiler. Büyüme ve gelişmesi, zeka gelişimi, diş çıkarma, okul performansı, kabızlık, cilt kuruluğu, erken veya geç ergenlik, saç dökülmesi ve guatr gibi bir çok probleme neden olur. Bu nedenle hipotiroidinin tanınması ve en erken zamanda tedavi edilmesi çok ama çok önemlidir.
Çocuklarda Hipotiroidi Tanısı Nasıl Konur?
Çocukların şikâyetlerinden yola çıkarak yapılacak detaylı bir muayene yapılır. Sonrasında kan testleri (sT4, TSH, Anti-TPO, Anti-Tg), idrar tahlili (idrar iyotu) ve radyolojik inceleme ile tanı konmaktadır.
Çocuklarda Hipotiroidi Nasıl Tedavi Edilir?
Tiroid hormonları, çocuğun büyüme ve gelişmesi için çok önemlidir. Bu nedenle Hipotiroidili çocuklar mutlaka Çocuk Endokrinoloji Uzmanı tarafından tedavi edilmelidir.
Hipotiroidili çocuklarda tedavinin amacı, en kısa sürede tiroid hormon seviyelerini normal düzeylere çıkarmak ve çocuğun normal büyüme ve gelişmesini sağlamaktır. Bu amaçla sentetik tiroid hormonu preparatları verilmektedir (Levotiron ve Euthyrox). Bu ilaçlar aç karnına tek doz şeklinde verilmektedir. Tedavi esnasında serum tiroid hormon seviyeleri normale gelene kadar sık kontrol yapılmaktadır. Serum tiroid hormon seviyeleri normale ulaşınca kontrol sıklığı azalır (3-4 ay). İlaç kullanılırken genellikle yan etki görülmez.